2023/044 Sirküler (14.03.2023)

BATI AKDENİZ İHRACATÇILAR BİRLİĞİ ÜYELERİNE
SİRKÜLER 2023-044

Sayın Üyemiz;

1. Yönetmelik Taslağı

2. AIDEX 2023 İnsani Yardım Fuarı Hk.

3. Tarım Ürünlerine İlişkin DİR Uygulamaları

4. Çin'e Narenciye İhracatı

5. Alman Tedarik Zinciri Yasası

6. Cezayir'de Doğrudan İnsan Tüketimine Yönelik Ürünlerde Barkod ve GTIN Zorunluluğu

7. Avrasya Ekonomik Komisyonu / Anti-Damping Soruşturma Açılışı

8. Suudi Arabistan - Türkiye İş Forumu

Konularını içeren duyurularımızın detayları ekte sunulmuştur.

Bilgilerini rica ederim.

e-imzalıdır

Ümit SEZER
Genel Sekreter

1. Yönetmelik Taslağı

T.C. Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünden alınan yazıda, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan "Makaron Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı" ekte gönderilmektedir.

Bu kapsamda, bilgileri ve bahse konu yönetmelik taslağına dair görüş ve önerilerin15 Mart Çarşamba günü saat 15.30'a kadar Genel Sekreterliğimize (arge@baib.gov.tr) iletilmesi gerekmektedir.

EK-1: Yönetmelik Taslağı

EK-2: Gerekçe

EK-3: Karşılaştırma Cetveli

EK-4: Görüş ve Değerlendirme Formu

2. AIDEX 2023 İnsani Yardım Fuarı Hk.

İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği ( İMMİB)'nden alınan yazıda, 25-26 Ekim 2023 tarihleri arasında İsviçre'nin Cenevre şehrinde düzenlenecek olan AIDEX 2023 The Global Humanitarian Aid Event fuarı milli katılım organizasyonunun, T.C. Ticaret Bakanlığından onay alınması ve yeterli başvuru olması durumunda ilk kez İMMİB tarafından gerçekleştirilmesinin planlandığı iletilmektedir.

Yazıda devamla, söz konusu fuar ile Uluslararası İnsani Yardım Kuruluşları, Sivil Toplum Kuruluşları ve Uluslararası Örgütlere tedarikçi olmak isteyen medikal ürün ve ilaç tedariği, gıda tedariği, lojistik hizmetler, kurtarma ekipmanları, su temizliği ve sıhhi tesisat ürünleri, plastik tek kullanımlık ürünler ve tekstil gibi sektörlerden firmaların katılımına açık olduğu, yer kirası, stand konstrüksiyonu, genel tanıtım giderleri ve diğer hizmetler ile teşhir ürünlerinin İstanbul-Fuar Alanıİstanbul nakliyesini (m2 başına 0,2 m3) içeren katılım bedeli 1.050 USD/m2, nakliye hariç 980 USD/m2 olarak belirlendiği ile birlikte fuar katılımının, T.C. Ticaret Bakanlığı'nın 5973 Sayılı İhracat Destekleri Hakkında Kararının 7'nci maddesi çerçevesinde desteklenebileceği ve uygulanacak destek oranı m2 bazlı olarak daha sonra Bakanlık tarafından açıklanacağı belirtilmektedir.

Bu kapsamda, söz konusu fuara iştirak etmek isteyen firmalarımızın 31 Mart 2023 Cuma gününe kadar https://tinyurl.com/aidex23 linkinde yer alan Katılım Formu'nu doldurmaları ve aşağıda belirtilen banka hesabına "AIDEX 23 Fuarı Avans Tutarı” açıklaması ile 1.000 USD avans tutarının yatırıldığını gösterir banka dekontunu batuhan.ozdemir@ikmib.org.tr adresine göndermeleri gerektiği bildirilmektedir.

Ayrıntılı Bilgi İçin:

https://ikmib.org.tr/tr/aidex-2023-the-global-humanitarian-aid-event-fuari-milli-katilimorganizasyonu.html

3. Tarım Ürünlerine İlişkin DİR Uygulamaları

T.C. Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünden alınan yazıda, 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği'nde "yan sanayici”, "Dahilde işleme izin belgesinde/dahilde işleme izninde taahhüt edilen ihraç ürününün tamamını ya da bir kısmını üreten, belgede/izinde kayıtlı ancak belge/izin sahibi olmayan firma” şeklinde tanımlandığı ifade edilmektedir.

Yazıda devamla, 2016/1 sayılı Tarım Ürünlerine İlişkin Dahilde İşleme Rejimi Genelgesi'nin 5'inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi;

"Dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri, imalatçı-ihracatçılar ve sermayesinin en az %51'inin imalatçıya ait olması kaydıyla ihracatçılar için DİİB düzenlenir. DİİB sahibi imalatçı-ihracatçıların, belge ihraç taahhüdündeki işlem görmüş ürünün üretiminin bir kısmını veya bir aşamasını yan sanayiciye yaptırmasına izin verilebilir. Ancak, bu firmalarca, belge ihraç taahhüdündeki işlem görmüş ürünün üretiminin tamamı yan sanayiciye yaptırılamaz.”

hükmünü amirdir.

Bu çerçevede, Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Malatya, Diyarbakır, Kilis, Şanlıurfa, Adıyaman, Osmaniye, Adana ve Elazığ illerinden herhangi birinde yerleşik olan ve yaşanan deprem felaketi sebebiyle üretim tesisi kullanılamaz hale gelen firmalarca, söz konusu durumun ilgili kurumlardan alınacak belgeler ile tevsik edilmesi durumunda, halihazırda taahhüt hesabı açık bulunan veya 07/03/2023 tarihinden sonra düzenlenecek tarım ürünü ihracatı taahhüdü içeren DİİB'lerde, 07/03/2023 tarihinden itibaren 30/09/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) DİİB ihracat taahhüt listesindeki eşyanın üretiminin tamamının yan sanayici firmalara yaptırılmasının Bakanlık Makamının 07/03/2023 tarihli Onayı kapsamında uygun görüldüğü ifade edilmektedir.

4. Çin'e Narenciye İhracatı

T.C. Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünden alınan yazıda, Ülkemizden Çin Halk Cumhuriyetine narenciye ürünlerinin ihracatının başlatılmasına yönelik yapılan çalışmalar kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan (TOB) alınan ve bir örneği ekte yer alan yazıya atıfla, Çin Halk Cumhuriyeti Gümrükler Genel İdaresi (GACC) tarafından Bakanlıklarına iletilen yazı ve iş planında; narenciye ihracatı kapsamında zararlı kontrolü için ülkemizin aldığı tedbirlere ilişkin GACC uzmanlarının görüşlerinin kaydedildiği ve ihracat izin sürecinin hızlandırılması için Çinli uzmanların ülkemizdeki üretim yeri ve paketleme tesislerine yönelik; inceleme (video inceleme-yerinde inceleme-belge incelemesi) talep edildiğinin bildirildiği belirtilmektedir.

Bu kapsamda, Çin tarafının ekte yer alan talepler listesi konusunda Bakanlıkları tarafından üretim alanlarıyla ilgili çalışmalar yürütülmekle birlikte Çin tarafından COVID-19 önlemlerine ilişkin Bakanlıkları kayıtlarında yer almayan bilgi ve belge talep edildiği ifade edilmektedir.

EK-5: Resmi Yazı (Çince)

EK-6: İş Planı (Çince)

EK-7: Resmi Yazı (Gayrı resmi İngilizce Çevirisi)

EK-8: İş Planı (Gayrı resmi İngilizce Çevirisi)

EK-9: Resmi Yazı (Türkçe Çevirisi)

EK-10: İş Planı (Türkçe Çevirisi)

5. Alman Tedarik Zinciri Yasası

Berlin Ticaret Müşavirliğinden alınan ve bir örneği ekte iletilen bir yazıya atfen, T.C. Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü Kobi Kümelenme Destekleri Daire Başkanlığından alınan yazıda, Alman Tedarik Zinciri Yasasının, 3.000'den fazla çalışanı olan Alman firmaları bakımından 1 Ocak 2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olduğu, 1.000'den fazla çalışanı olan Alman firmaları açısından da mezkur yasanın 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girmesinin kararlaştırıldığı ifade edilmektedir. Konuya ilişkin olarak, Alman Dışişleri Bakanlığı tarafından 16 Şubat 2023 tarihinde Alman Tedarik Zinciri Yasası'nın getirdiği zorluklar ve imkanların anlatıldığı bir toplantı düzenlenmiş olup söz konusu toplantıda gündeme gelen hususlar aşağıda özetlenmektedir.

Alman firmalara pek çok yükümlülük ve sorumluluk yüklendiği, mezkur Yasa gereğince Alman firmaların yasaya uymadığı tespit edilen tedarikçilerine karşı önleyici tedbirleri alma yükümlülüklerinin de bulunduğu belirtilmiştir. Bu çerçevede, Alman firmalarının ihracatçılarımızla olan iş ilişkilerinde anılan yasa yükümlülüklerini muhakkak vurgulayacakları, firmalarımızın insan hakları ya da işçi çalıştırma ihlalleri yapıp yapmadıklarının yanı sıra çevresel mevzuat ve düzenlemelere uyup uymadıklarının inceleneceği öngörüldüğü bildirilmektedir. Yasa gereği her ne kadar ilk etapta büyük Alman firmalarının sorumluluğu bulunsa da, bunun zaman içerisinde tüm Alman firmalarının yükümlülüğü haline geleceği ve Almanya'ya ürün tedarik eden bütün ihracatçılarımızı doğrudan etkileyeceğinin anlaşıldığı belirtilmektedir.

Ek olarak Ticaret Müşavirliğince; Alman firmalarının yasal yükümlülüklerinin yerine getirilmesini teminen akredite edilmiş (muhtemelen yabancı) kuruluşların firmalarımızı birebir yerinde inceleme ve değerlendirme süreçlerine tabi tutmayı talep edebileceği öngörülmekte olduğu, söz konusu akredite kuruluşların hizmet bedellerinin Alman firmaları mı yoksa bizim firmalarımız tarafından mı karşılanacağı hususunun ise bu aşamada belirsizlik arz ettiği ve zaman ilerledikçe Alman firmalarının pazara yeni girmek isteyecek firmalarımıza bu durumu şart koşmasının ve konunun ihracatçımız açısından ekstra maliyet yaratmasının kaçınılmaz olacağının değerlendirildiği ifade edilmektedir.

Konuya ilişkin bir başka belirsizliğin de; süreçte anlaşmazlık yaşayabilecek ihracatçılarımızın hukuki danışmanlık ya da avukatlık hizmeti alması aşamasında ortaya çıkabileceğinin değerlendirildiği bildirilmektedir.

Ayrıca, sürecin tamamını kapsamamakla birlikte, en azından sürecin bir parçası olarak bir Alman sertifikasyon firmasının aktif olarak faaliyet göstereceği, bu kapsamda tüm sektörlerde faaliyet gösteren ihracatçılarımız açısından daha fazla sertifika alma gereğinin ortaya çıkacağı müşahede edildiği belirtilerek özellikle "Tedarikçi Denetimi Sertifikası (Supplier Audits)”na dikkat çekildiği ifade edilmektedir.

EK-11: Toplantı Notu

EK-12: Sunum 1

EK-13: Sunum 2

EK-14: Berlin Ticaret Müşavirliğinden Gelen Yazı

6. Cezayir'de Doğrudan İnsan Tüketimine Yönelik Ürünlerde Barkod ve GTIN Zorunluluğu

T.C. Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünden alınan yazıya atıfla, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)'nden alınan bir yazıda, Cezayir Ticaret Bakanlığı tarafından;

- 28.03.2021 tarihli ve 23 Sayılı Cezayir Resmi Gazetesinde yayımlanan ve ilgililere 2 yıllık geçiş dönemi öngören ilgili mevzuatın 29.03.2023 tarihi itibariyle uygulamaya konulacağı,

- Bundan sonra doğrudan insan tüketimine yönelik ürünlerde barkod ve global ticari ürün numarasının (GTIN) zorunlu olacağı,

- Mevzuatta belirlenmiş bilgilerin Arapça ve tüketicinin anlayacağı ikinci bir dilde üründe bulunması gerektiği,

- Bu mevzuatın doğrudan insan tüketimine yönelik gıda maddeleri ile gıda maddesi olmamakla birlikte doğrudan insan tüketimine yönelik ithal ürünler için de uygulanacağı,

- Cezayirli üreticilerin ve ithalatçıların konuyla ilgili olarak Cezayir'deki İl Ticaret Müdürlükleri, Ticaret ve Sanayi Odaları ile bu alanda yetkilendirilmiş GS1 Algerie firması ile irtibat kurmaları gerektiği,

hususlarının belirtildiği ifade edilmektedir.

Bu kapsamda, Cezayir'e doğrudan insan tüketimine dönük ürün ihracatında bulunan ihracatçılarımızın konuyla ilgili ihtiyatı olmalarında ve bu tarihten sonra Cezayir'e gerçekleştirecekleri ihracatlarında sorun yaşanmamasını teminen ithalatçılar ve Türkiye'deki barkod ve GTIN alanında yetkili kuruluş ile istişare halinde ihracat operasyonlarını yürütmelerinde fayda görüldüğü bildirilmektedir. İlgili Yönetmeliğin ithal ürünlerle ilgili bölümlerinin gayrı resmi Türkçe çevirisi ve mevzuatın tümüne ulaşılabilecek internet adresi ekte yer almaktadır.

EK-15: İlgili Mevzuatın Gayriresmi Çevirisi

7. Avrasya Ekonomik Komisyonu / Anti-Damping Soruşturma Açılışı

T.C. Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğünden alınan bir yazıda, Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) tarafından, ülkemizin yanı sıra Japonya, Tayland Krallığı ve Malezya menşeli, "Dökme Alüminyum Jantlar” (AEB gümrük tarife pozisyonu sınıflandırmasına göre 8708 70 500 1 ve 8708 70 500 9) ithalatına karşı bir anti-damping soruşturması başlatıldığı bilgisi Avrasya Ekonomik Komisyonu İç Pazarın Korunması Genel Müdürlüğü tarafından iletilen bir e-posta ile tarafımıza ulaşmış olup, 1 Mart 2023 tarihinde yayımlandığı anlaşılan soruşturma açılış bildirimine http://www.eurasiancommission.org/ru/act/trade/podm/investigations/PublicDocuments/AD37_notice_ini tiation.pdf bağlantısından ulaşılabildiği belirtilmektedir.

Bilindiği üzere, yerli sanayilerin, üretimini gerçekleştirdikleri benzer veya doğrudan rakip mal konumundaki bir ürün grubunun ithalatı nedeniyle uğradıklarını iddia ettikleri maddi zararı önlemek için ülkeler, ticaret politikası önlemlerine başvurabilmekte ve mevcut gümrük vergilerinin üzerine ek yükümlülükler getirebilmektedirler. Bahse konu zarar olgusu, ilgili ürün ihracatçılarının, ithalatçı ülke pazarında iç piyasalarından farklı fiyat politikaları izlemelerinden, yani damping uygulamaları, ya da kamu kurumlarınca sübvanse edilen ihracatın haksız rekabete neden olması gibi nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Bu itibarla, bahse konu anti-damping soruşturması çerçevesinde ülkemiz menşeli "Dökme Alüminyum Jantlar” ithalatının dampingli olup olmadığı, ayrıca bu süreçte dampingli olduğu iddia edilen ülkemiz menşeli ilgili ürün ithalatının AEB yerli üretimi üzerinde bir zarara yol açıp açmadığı değerlendirilecek olup soruşturma otoritesi tarafından bu hususlarda müspet karar verilmesi halinde ülkemiz firmalarına anti-damping vergisi tatbik edilmesine hükmedilmesi olasılık dahilinde olduğu bildirilmektedir.

Açılış bildiriminin gayri resmi tercümesinden, dampinge ilişkin inceleme döneminin 1 Ocak 2022-30 Eylül 2022 olacağı, zarara ilişkin inceleme döneminin ise 1 Ocak 2019-30 Eylül 2022 dönemini kapsayacağı anlaşılmaktadır. Yine açılış bildiriminin gayri resmi tercümesinden, soruşturma başlangıcından itibaren 25 gün içerisinde soruşturmaya taraf olunabileceği, 45 gün içerisinde ilgili taraflarca kamu dinleme toplantısı yapılması için başvuruda bulunulabileceği, 60 gün içerisinde ilgili tarafların bilgi ve yorum iletebileceği, ayrıca soruşturma otoritesince bilinen ihracatçı ve/veya yabancı üreticilere soru formu iletildiğinin anlaşıldığı ifade edilmektedir.

Anılan anti-damping soruşturmasının, ülkemizin de taraf olduğu Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Anti-Damping Anlaşması'nın amir hükümleri, ilgili DTÖ içtihadı ve AEB'nin anti-damping uygulamalarına ilişkin ilgili mevzuatı çerçevesinde yürütüleceği belirtilmektedir.

Bununla beraber, soru formuna verilen cevaplar doğrultusunda soruşturmaya taraf olan firmalarımız için bireysel damping marjlarının hesaplanacağı; öte yandan, ilgili herhangi bir tarafın belirlenen süreler içerisinde gerekli bilgileri vermeyi reddettiği veya soruşturmayı engellediği durumlarda, mevcut veriler esas alınarak (facts available) olumlu veya olumsuz ön ve nihai belirlemeler yapılabileceği; dolayısıyla, ilgili herhangi bir tarafın işbirliği yapmaması ve bu nedenle ilgili bilgilerin yetkili mercilere verilmemesi halinde, bu durumun ilgili tarafların işbirliği yaptığı duruma kıyasla, söz konusu tarafın daha az lehine olan bir sonuca yol açmasının ihtimal dahilinde olacağı bildirilmektedir.

Bu itibarla firmalarımızın Bakanlığımız internet adresinde "Türk İhraç Ürünlerine Yönelik TPSA Önlemleri” başlığı altında yer alan "TPSA Önlemlerine İlişkin Faydalı Bilgiler” kısmındaki belgeleri ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından düzenlenen "Ticaret Politikası Önlemleri Soruşturmaları ve Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi Uygulamaları Kapsamında Firmalarca Alınacak Avukatlık ve/veya Danışmanlık Hizmeti Harcamalarının Desteklenmesine İlişkin Uygulama Usul ve Esasları”nın incelenmesinde fayda görüldüğü ifade edilmektedir.

Söz konusu soruşturma kapsamında ihracatımızın ve ihracatçılarımızın savunulması amacıyla Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti adına Bakanlığımızca yazılı ve şifahi görüşlerin AEB ilgili makamlarına tevdi edileceği, bununla beraber, anılan soruşturmaya ülkemiz özel sektörünü temsilen ilgili İhracatçı Birliğimizin de taraf olup yukarıda belirtilen TİM uygulama usul ve esasları kapsamında avukatlık/danışmanlık hizmeti alarak ülkemiz ihracatçılarını savunması imkânının mevcut bulunduğu bildirilmektedir.

8. Suudi Arabistan - Türkiye İş Forumu

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)'nden alınan bir yazıda, T.C. Ticaret Bakanımız Sayın Mehmet Muş'un 18-20 Mart 2023 tarihlerinde Suudi Arabistan'ı resmi ziyareti kapsamında, 19 Mart 2023, Pazar günü Riyad'da "Suudi Arabistan - Türkiye İş Forumu” gerçekleştirileceği bildirilmektedir.

T.C. Ticaret Bakanımız ve Suudi Arabistan Krallığı Ticaret Bakanı Dr. Majid Bin Abdullah Al Qasabi'nin teşrif edeceği İş Forumu'na; altyapı, inşaat, makine ve makine ekipmanları, dijital teknolojiler, gıda, tarım ürünleri, hayvancılık, besi ve yem, üretim makinaları, ilaç, tıbbi malzeme ve sağlık hizmetleri, mücevherat, elektronik aletler, otomotiv ve oto parçaları sektörlerinde faaliyet gösteren Türk ve Suudi firmalarının katılım sağlamasının beklendiği belirtilmektedir.

Program kapsamında ayrıca, 19-21 Mart 2023 tarihlerinde İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri (İMMİB)'nin düzenlediği Türk İhraç Ürünleri Fuarı'nın açılışının Sayın Bakanımız tarafından yapılacağı ifade edilmektedir.

Yazıda devamla, Suudi Arabistan'nın mevcut durumda dünyanın en büyük 18. ekonomisi olduğu ve bunun yanı sıra, 2022 yılı verilerine göre 268 milyar USD ihracat ve 152 milyar USD ithalat hacmi ile Körfez bölgesinin önde gelen ticaret ve yatırım merkezlerinden biri olduğu belirtilmektedir. Körfez ülkelerinin birçoğunda olduğu üzere Suudi Arabistan da "Vision 2030” programı çerçevesinde Suudi Arabistan ekonomisinin sektörel çeşitliliğini artırmak istediği ve özel sektör ithalat, toptancılık ve perakendecilik, finans, inşaat, ziraat, madencilik ve hizmet sektöründe yoğunlaştığı ifade edilmekte olup bu anlamda, Vizyonun Türk müteşebbislerine mevcut ticari seviyeyi daha yukarı taşımak ve yeni ticaret alanları yaratmak için önemli fırsat ve teşvikler sunduğu belirtilmektedir.

EK-16: Taslak Program

EK-17: Sponsorluk Dosyası

EK-18: Firma Bilgi Notu-TR

EK-19: Firma Bilgi Notu-EN