Antalya, Burdur ve Isparta illerini kapsayan Batı Akdeniz'de ihracat rakamlarının 1 milyar dolar rakamına ulaşması için geri sayım başladı. Bölgeden 1 Ocak ila 30 Nisan 2023 tarihleri arasında 886 milyon 248 bin 210 Dolar ihracat gerçekleşti. Antalya, Burdur ve Isparta illerinin 4 aylık toplam ihracatında geçen yılın aynı dönemine kıyasla ihracatta 2,99 oranında gerileme yaşandı. Sadece Nisan ayı verilerine bakıldığında gerçekleşen ihracatın 213 milyon 561 bin 843 dolar, geçen yılın aynı dönemine kıyaslandığında ise yüzde 18,24 oranında gerileme yaşandığı görüldü.

Bölge ihracatının Nisan ayında bu denli gerilemesinde maden ve metaller sektörü, ağaç mamulleri ve orman ürünleri sektörü ile demir ve demir dışı metaller sektörünün ihracat rakamlarında yaşanan kayıp etkili oldu. Bölge ihracatı buna rağmen yine de 200 milyon doların üzerine çıkma başarısı göstererek, gelecek adına ümit verdi. Sektörlere bakıldığında yaş meyve sebze sektörü 77,9 milyon dolar ile 2022 yılı Nisan ayına kıyasla ihracatını yüzde 10,58 oranında artırma başarısı gösterdi. Maden ve metaller sektörüne bakıldığında doğaltaş ağırlıklı ihracat rakamlarının 36 milyon Dolara ulaştığı görüldü. Yaşanan yüzde 32 oranındaki kayba rağmen, geçen hafta gerçekleşen Marble İzmir Fuarı'nda özellikle Çinli alıcıların Türk doğaltaşına olan ilgisi sektörün geleceği adına olumlu karşılandı. Covit ve salgına bağlı karantina önlemleri nedeniyle ülkelerinden dışarı çıkmakta zorlanan Çinli doğaltaş ithalatçıları, doğal olarak Bölgemizden ithalat yapamamış, bu da Batı Akdeniz'in ihracat rakamlarını olumsuz etkilemişti. Önümüzdeki dönemde doğaltaş ihracatının ivme kazanması ve süreç içerisinde rakamların eski günlerine dönmesi bekleniyor. Nisan ayındaen fazla ihracatı gerçekleştiren üçüncü sektör yüzde 24,67 oranında gerileme ve 24 milyon 464 bin 260 Dolar ile ağaç mamulleri ve orman ürünleri sektörü oldu. Dördüncü sırada yer alan Kimya sektörü ise yüzde 1,43 oranında kayıpla 21,8 milyon dolar ihracat gerçekleştirme başarısı gösterdi. Beşinci sırada yer alan demir ve demir dışı metaller sektörü ise yüzde 65,88 oranında kayıpla 7,4 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi.

Nisan ayında Bölgemizden en fazla ihracat Rusya'ya gerçekleşti. Rusya'ya rekor oranda ihracatla yüzde 61,51 oranında artışla 19,5 milyon dolar ihracat gerçekleşti. Bölge ihracatının neredeyse yüze 10'u Rusya'ya gerçekleşirken ikinci sırada 16,3 milyon dolar ihracatla Çin yer aldı. Çin pazarında yaşanan kayıp bu dönemde de sürdü. Üçüncü sırada ise Rusya gibi rekor bir ihracatın gerçekleştiği Ukrayna yer aldı. Ukrayna'ya ihracat yüzde 54,14 oranında artış göstererek, 14,8 milyon dolar oldu. Böylece Rusya ve Ukrayna'ya gerçekleşen ihracat Nisan ayında Bölge ihracatının yüzde 15'ine ulaştı. Listenin dördüncü sırasında yüzde 12,88 oranında kayıp ve 13,6 milyon dolar ile Romanya, beşinci sırada ise yüzde 19,07 oranında gerileme ve 12,4 milyon dolar ihracatla Almanya yer aldı.

Bölge ihracatımızın 4 aylık seyrine bakıldığında yaş meyve sebze sektörü, Nisan ayı özelinde olduğu gibi yine en fazla ihracat yapan sektörümüz oldu. İhracatını yüzde 24,23 oranında artıran yaş meyve sebze sektörünün 4 aylık ihracatı 344 milyon 246 bin 584 dolar oldu. İkinci sırada yer alan maden sektörü ihracatı 4 aylık süreçte yüzde 23,69 oranında gerileme ile 132 milyon 294 bin 977 dolar ihracat gerçekleşti.Listenin üçüncü sırasında ise yüzde 9,34 oranında kayıp ve 93,1 milyon dolar ihracatla ağaç mamulleri ve orman ürünleri sektörü yer aldı. Listenin dördüncü sırasında yer alan kimya sektörü ise 4 aylık süreçte ihracatını yüzde 13,73 oranında artırarak 85,4 milyon dolara ulaştırdı. Ağaç mamulleri ve orman ürünleri ile kimya sektörünün ihracatı 4. Ayın sonu itibariyle 100 milyon dolara yaklaştı. Mayıs ayı içerisinde iki sektörümüzün de ihracatının 100 milyon doları geride bırakması bekleniyor.

Antalya, Burdur ve Isparta illerinin 4 aylık ihracatının ülkelere dağılımına bakıldığında Rusya'nın ilk sırada yer aldığı görüldü. Rusya'ya 59,83 oranında artışla 78,7 milyon dolar ihracat gerçekleşti. Listenin ikinci sırasında yer alan Almanya'ya ise yüzde 0,24 oranında artışla 60,6 milyon dolar ihracat gerçekleştirildi. Yaz aylarında Rusya ve Almanya pazarında meyve sezonunun başlamasıyla ihracatın daha da ivme kazanması bekleniyor. Listenin üçüncü sırasında ise yüzde 15,24 oranında gerileme ve 54,6 milyon dolar ihracatla Çin yer aldı. Dördüncü sırada yer alan Ukrayna'ya ise yüzde 36,72 oranında artışla ve 53,3 milyon dolar ihracatla Ukrayna yer aldı. Listenin beşinci sırasında ise yüzde 5,29 oranında gerileme ve 48,2 milyon dolar ihracatla Romanya yer aldı.

Rusya ve Ukrayna pazarında yaşanan ilerleme dikkat çekerken, bu iki ülkeye gerçekleşen ihracat savaş öncesindeki rakamlara ulaştı. Savaştan 1 yıl önce, 2020 yılının ilk 4 ayında Rusya'ya 63,7 milyon dolar, Ukrayna'ya ise 41,9 milyon dolar ihracat gerçekleşmişti. Her iki ülkeye de bu dönemde 2 yıl öncekinden fazla ihracat gerçekleşmesi, sektörde mutluluk yarattı.

Birlik olarak Bölge ihracatını artırmak, yeni pazarlarda tüm sektörlerimizle var olmak için çalışmalarımız aralıksız sürüyor. Bu çerçevede Nisan ayının son haftasında 86 firmamız ile Marble İzmir Fuarı'na katıldık. Haziran ayında da gıda sektörümüzün ihracatını daha da artırmak için İngiltere'ye ticaret heyeti düzenliyoruz. Yaş meyve sebze, gıda, doğaltaş ve maden sektörümüzün ihracatını artırmak için başlattığımız yeni URGE Projelerinde de ihtiyaç analizleri çalışması için hazırlıklarımız sürüyor. Firmalarımızın ihtiyaçlarının belirlenmesinin ardından bu üç sektörde yurt dışı pazarlama heyeti çalışmalarımız başlayacak

Ümit Mirza ÇAVUŞOĞLU
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği
Yönetim Kurulu Başkanı