BATI AKDENİZ İHRACATÇILAR BİRLİĞİ ÜYELERİNE
SİRKÜLER 2022-201

Sayın Üyemiz;

1. Arjantin İthalat Lisansları Hk.

2. Tunus-İthalatta Ön Kontrol Uygulaması

3. Bangladeş'le Ticaret Yapan Firmalarımıza Yönelik Uyarı

4. 6. Sermaye Piyasaları Kongresi

5. Hindistan'a İhracat Hk.

6. Kayda Bağlı İhracat Hk.

7. Ticarette Teknik Engeller Raporu

Konularını içeren duyurularımızın detayları ekte sunulmuştur.

Bilgilerini rica ederim.

1. Arjantin İthalat Lisansları Hk.

Ticaret Bakanlığı'nın yazısına atıfla Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)'nden alınan yazıda, Arjantin ekonomisinde yaşanan istikrarsızlıklar ve ülkenin dış borçlarına bağlı olarak yaşanan rezerv sıkıntısı nedeniyle, Arjantin Merkez Bankası tarafından ithalat bedellerinin ödenmesine ilişkin vadelerin uzatılması ve sınırlandırılmasına yönelik çeşitli önlemler alındığı, bu kapsamda, alınan tedbirlere ilişkin hususların 1. maddede yer aldığı bildirilmektedir.

1. Arjantin Merkez Bankası (BCRA) tarafından alınan, 27 Haziran 2022 tarihli ve A7532 sayılı karar çerçevesinde, ithalat sisteminde değişikliğe gidilerek bu sistemin 30 Eylül 2022 tarihine kadar yürürlükte kalmasının kararlaştırıldığı, bu kapsamda, Merkez Bankası tarafından;

- İthalatta spekülatif manevralardan kaçınmak adına, ekonomik büyümeyi ve KOBİ'lerin gelişimini sürdürmek amacıyla enerji ithalatını karşılamak için olağanüstü döviz ihtiyacına cevap verecek yeni bir dış ticaret ödeme sisteminin uygulamaya geçirildiği,

- Önlemlerin, ithalat finansman sisteminin, otomatik olmayan lisans altında yürütülenler ile hizmet ithalatını kapsayacak şekilde genişletildiği ve dış ticaretin normalleşmesine zaman tanımak için üç aylık süre ile geçerli olacağı,

- Küçük ve orta ölçekli şirketlerin, bir milyon dolara kadar bir sınırla, bir önceki yıla göre %15'lik bir artış için ithalatlarını finanse etmek için mevcut uygulamadan muaf tutulduğu,

- Yeni ödeme planında SIMI A kategorisi için, 2021 yılında gerçekleşen ithalatlarına ek olarak %5 veya 2020 yılında gerçekleşen ithalatlarına %70 oranında ilave aylık ortalama ithalat bedeli için döviz piyasasına erişimin mümkün kılındığı,

- Otomatik olmayan lisanslara sahip firmalara karşılık gelen SIMI B kategorisi için ürünlerin sevkinden 180 gün sonra piyasaya girebileceği,

- Üretim Bakanlığı ile koordineli olarak, ülkede üretilenlere eşdeğer malların 180 günden itibaren, lüks malların ise 360 günden itibaren piyasaya girmesinin kararlaştırıldığı,

- Hizmet ithalatı ile ilgili olarak, firmaların 2021 yılında gerçekleştirdiği ithalat bedeliyle aynı meblağda olmak üzere piyasaya erişime izin verilmesi ve miktarın aşılması durumunda bakiyesi 180 gün olan mallarla aynı şekilde muamele yapılmasının öngörüldüğü,

- Sermaye malı ithalatına ilişkin olarak, ürün bedellerinin %80'inin menşe limanında, %20'sinin ise millileştirme ile ödenmesi gerektiği ve Arjantin Merkez Bankası'nın (BCRA) 8 Eylül 2022 tarihli ve A 7601 sayılı kararı çerçevesinde de, bahse konu A7532 sayılı kararın ve ithalatın finansmanına ilişkin kuralların (SIMI B kategorisi için 180 günde ödeme) geçerlilik süresinin 31 Aralık 2022 tarihine kadar uzatıldığı bildirilmektedir.

Ayrıca, 5 Ekim 2022 tarihinde yürürlüğe giren 3 Ekim 2022 tarihli ve 26/22 sayılı Karar çerçevesinde, otomatik olmayan ithalat lisansı rejiminin (SIMI B) güncellendiği, kimyasal/temizlik ürünleri, plastikler, kauçuk ürünler, tekstil (tekstil makinelerini içerir, deri ürünler), inşaat malzemeleri ve metaller, beyaz eşya ve elektronikler, endüstriyel makineler (tarımsal sanayi için olanlar dahil), dahil olmak üzere hemen hemen her sektörden ürünlerin bulunduğu bir örneği ekte yer alan 96 sayfalık bir listenin yayımlandığı ifade edilmektedir.

Bu çerçevede, SIMI B kategorisinde yer alan ürün gamının genişlediği, dolayısıyla Arjantin Merkez Bankasının 27 Haziran 2022 tarihli ve A7432 sayılı kararı çerçevesinde de 180 gün içerisinde ödenecek ürün listesini dolaylı olarak belirlediğinin anlaşılmakta olduğu, diğer taraftan, Arjantin'de tamamen yeni bir ithalat lisansı sistemine geçildiği ve 17 Ekim 2022 tarihinden önce onaylanan SIMI'lerin hala geçerli olmakla birlikte daha önce talep edilmiş ancak onaylanmamış olan SIMI başvurularının iptal edilerek bundan böyle SIMI belgesi düzenlenmeyeceği bildirilmektedir.

Kamu Gelirleri Federal İdaresi (AFİP) ve Ekonomi Bakanlığı Ticaret Müsteşarlığı tarafından, 11 Ekim 2022 tarihli ve 5271/2022 sayılı ortak Karar ile 17 Ekim 2022 tarihi itibarıyla, İthalatı Kapsamlı Gözetim Sistemi'nin (Comprehensive Import Monitoring System-SIMI) kaldırılarak yerine Arjantin Cumhuriyeti İthalat Sistemi'nin (System of Imports of the Argentine Republic-SIRA) getirildiği, Karar'da bu sistem ile dış ticaret işlemlerine yönelik olarak önleyici kontrol, eylem, takip ve gözetimin güçlendirilmesinin amaçlanmakta olduğu, ayrıca, ödemelerin takibinin kolaylaştırılması için ithalat işlemleri gerçekleştiren tüm kuruluşların tek bir dış ticaret hesabı açması (Single Current Account for Foreign Trade) ve ithalat işlemleri için gerçekleştirilen tüm işlemlerin gerçek zamanlı olarak AFİP ve Merkez Bankası tarafından takip edilen bu hesaba kaydedilmesinin gerektiği bildirilmektedir.

Diğer taraftan, daha önce 180 gün geçerliliği bulunan SIMI sisteminin yerine, SIRA belgesinin 90 gün geçerli olmasına ve gerekli görülmesi halinde 90 gün daha uzatılmasına karar verildiği, iki sistem arasındaki bir diğer farkının ise SIMI sisteminde ithalat kotasının durumunun bir sonraki ay kontrol edilebilirken, SIRA sisteminde bunun gerçek zamanlı (real time) olduğu, hükümet yetkilileri tarafından, bu uygulama ile dış ticaretin fiziksel ve finansal akışının daha kolay takip edilebileceğinin vurgulandığı dile getirilmektedir.

İlaveten, ithalat işlemlerinde ödemelere yönelik net tarihlerin bulunmamakta olduğu ve Arjantin İthalatçılar Birliğine göre, ödemelerin, küçük işletmeler için 60 gün, orta büyüklükteki firmalar için 90-120 gün, büyük firmalar için 180 gün olabileceğinin tahmin edilmekte olduğu, ayrıca, yeni uygulama çerçevesinde, ithalatçıların döviz piyasası erişimine ihtiyaç duyulmadan ve kendi döviz rezervlerinden ödeme yapılması halinde de bunun rapor edilmesi gerektiği belirtilmektedir.

17 Ekim 2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, ödemelerin nasıl yapılabileceğine dair kesin hükümler içermemekle birlikte SIRA belgesinde belirtilecek tarihlerde veya söz konusu belgede belirtilen tarihlerden 15 gün sonra ödeme yapılmasına, diğer taraftan, Covid-19 tanı kitleri, gıda, ilaç ve medikal ürünler, petrol yağları, bitümen mineraller, kömür, doğal gaz ve diğer hidrokarbonlar, kamu sektörü tarafından altyapı projelerinde kullanılacak ürünler ve sermaye malları ödemelerinin ve firmaların ihracat artışı kaydettiği tutar kadar, SIRA belgesinde belirtilecek ödeme tarihlerinden (AFİP tarafından karar verilecek olan) önce ithalat bedelleri için ödeme yapılabilmesine imkan tanınmakta olduğu, önümüzdeki dönemde, ödemelere ilişkin detayların alınacak yeni kararlar ile daha fazla netlik kazanabileceğinin düşünüldüğü ifade edilmektedir.

Merkez Bankası tarafından, 3 Kasım 2022 tarihli ve 7629/2022 sayılı karar çerçevesinde;

- Firmaların her yıl 50 bin ABD dolarına kadar ithalat bedellerini SIRA belgesinde belirtilen tarihten önce ödeyebilmelerinin mümkün kılındığı,

- 13 Ekim tarihli ve 7622 sayılı karar ile SIRA belgesinde belirtilen tarihlerden önce ödeme yapılabilmesine ilişkin hususlara açıklık getirmek amacıyla, 27, 39, 40, 44, 45 72, 74, 80 HS kodlu sektörlerde, erken ödeme yapılabileceği ancak bunun için devlet ile şirket arasında bir fiyat anlaşmasına sahip olunması ve miktar olarak firmaların üretimi için ihtiyaç duyduğundan fazlası için ödeme yapılmıyor olması (stok yapılmasının önüne geçilmesi için olduğu anlaşılmakta) gerektiği,

- Kamu kurumları, devlet şirketleri ve varlık fonları ile kurulan şirketlerin SIRA belgesinde AFİP tarafından belirtilen tarihten önce ödeme gerçekleştirmesinin mümkün olduğu ve alınan kararlar çerçevesinde, Arjantin'de ithalat işlemlerinin çok sıkı denetime tabi tutulduğu, teknik engellerin her geçen gün arttığı ve döviz rezervi krizi yaşayan ülkede kambiyo kontrolünün esnekliğe mahal vermeden uygulandığının görülmekte olduğu, bu kapsamda, mevcut durumun ihracatımızın genel seyrine olumsuz yansımalarının olabileceği ve ülkeye yönelik planlamalarda dikkate alınmasının önem arz ettiği ifade edilmektedir.

Bununla birlikte, ithalat lisansları ve buna bağlı olarak ithalat bedellerinin ödenmesine ilişkin yukarıda arz edilen bilgiler ışığında, Arjantin'de ithalat bedellerinin ödenebileceği vadenin 180 günden fazla sürebilmekte olduğu, firmaların ifadelerine göre, Arjantin'e ihracatlarını sürdürebilmeleri için Eximbank kredilerinin hayati önem taşıdığı ve Eximbank desteği olmadan anılan ülkeye ihracat gerçekleştirmelerinin neredeyse imkansız olduğunun anlaşıldığı dile getirilmektedir.

Konuya ilişkin olarak, ithalat lisansları ve buna bağlı olarak ithalat bedellerinin ödenmesine ilişkin yukarıda belirtilen edilen bilgiler ışığında, Arjantin'de ithalat bedellerinin ödenebileceği vadenin 180 günden fazla sürebilmekte olduğu ve firmaların ifadelerine göre, Arjantin'e ihracatlarını sürdürebilmeleri için Eximbank kredilerinin hayati önem taşıdığı ve Eximbank desteği olmadan anılan ülkeye ihracat gerçekleştirmelerinin neredeyse imkansız olduğunun anlaşıldığı bildirilmektedir.

EK-1: Otomatik olmayan ithalat lisanslarına ilişkin liste

2. Tunus-İthalatta Ön Kontrol Uygulaması

Tunus Ticaret Müşavirliğinin yazısına atıfla Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)'nden alınan yazıda, Tunus Ticaret ve İhracatı Geliştirme Bakanlığı, Sanayi Maden ve Enerji Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından ortak bir bildirge yayımlandığı, ithal ürünlerin kalitesinin sağlanması ve tüketicinin korunması amacıyla, bazı ürünlerin ithalat işlemlerinde ön kontrol sistemi uygulamasına geçildiği ifade edilmiş olup söz konusu kararın İngilizce metni, gayrı resmi Türkçe çevirisi ve önleme konu olan ürünlerin listesinin iletildiği belirtilmektedir.

EK-2: İngilizce Metin

EK-3: Türkçe Çeviri

EK-4: Ürün Listeleri

3. Bangladeş'le Ticaret Yapan Firmalarımıza Yönelik Uyarı

Dakka Ticaret Müşavirliğinin yazısına atfen Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)'nden alınan yazıda, Bangladeş'te bir süre önce hukuki yaptırımlara uğramış olan ve son günlerde faaliyetlerine tekrar başladığı öğrenilen bir e-ticaret sitesi ile ticaret yapmaktan kaçınmaları hususunda firmaların uyarılmalarının faydalı olacağının mütalaa edildiği belirtilmektedir. Bangladeş'e ihracat konusu ile ilgilenen firmalarımız için ayrıntılı bilgi Birliğimizden edinilebilmektedir.

4. 6. Sermaye Piyasaları Kongresi

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği'nden alınan yazıya atıfla Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)'nden iletilen yazıda, 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi'nin "Finansın Ötesi: Dünyanın Geleceğine Yatırım” temasıyla 1 Aralık 2022 tarihinde İstanbul'da düzenleneceği bildirilmektedir.

Dünyadan ve Türkiye'den iş dünyasının önde gelen liderler, akademisyen ve uzmanların konuşmacı olarak katılacağı 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi kapsamında "Sürdürülebilir Finansın Geleceği”, "Dijital Finansın Geleceği”, "Ekonomi ve Sermaye Piyasalarının Geleceği” olmak üzere üç temel başlık altında eş zamanlı 15 panel ve 15 eğitim gerçekleştirileceği Kongre'nin Wyndham Grand Otel Levent'te düzenleneceği ve katılımcıların hem fiziki hem de çevrim içi olarak panellere katılım sağlayabileceği ifade edilmektedir. 2021 yılında küresel salgın nedeniyle sadece çevrim içi gerçekleşen Kongre'nin 35.000 kişi tarafından takip edildiği, Kongrenin, bu yıl hibrit olacağı da dikkate alındığında önceki yılların çok üzerinde katılım olmasının beklendiği belirtilmektedir.

Kongre duyurusuna https://online.tspkongresi.org/Account/Register adresinden ulaşılabildiği, Kongre kapsamında B2B alanında, daha düşük maliyetlerle kaynak yaratma, riskleri yönetme, şirketlerin sürdürülebilirliklerini artırma ve kaynaklarını daha doğru yönetmelerini sağlamak için, reel sektör ile TSPB üyeleri finans sektörünün bir araya getirilerek birebir özel görüşmelerin yapılmasının planlandığı, firmaların temel finansal verilerinin ve kurumsal ihtiyaçlarına ilişkin bilgilerin temin edilmesi amacıyla, B2B başvuru formu oluşturulduğu belirtilmekte olup https://sermayepiyasalarikongresi.org.tr/tr/b2b-kayit-formu linkinden giriş yapılarak erişilen B2B başvuru formunun birebir özel görüşmelere katılmak isteyen firma yetkilileri tarafından 18 Kasım 2022 tarihine kadar doldurulabileceği bildirilmektedir.

5. Hindistan'a İhracat Hk.

Ticaret Bakanlığının yazısına atıfla Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)'nden alınan yazıda, Yeni Delhi Ticaret Ataşeliğinden yapılan bir bildirimde Hindistan'da yerleşik bir firma tarafından ihracatçı firmalarımıza Hindistan pazarına girişte aranan belgeler konusunda yanıltıcı bilgiler verildiği ifade edilmektedir.

Bu kapsamda, Hindistan'a ihracat konusu ile ilgilenen firmalarımız için ayrıntılı bilgi Birliğimizden edinilebilmektedir.

6. Kayda Bağlı İhracat Hk.

Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği'nden alınan yazıda, İhracı kayda bağlı olan OSB (GTP: 4410) ve MDF (GTP: 4411) eşyalarının ihracat prosedüründe değişikliğe gidilmiş olup evrak ibrazı zaruretinin lağvedildiği bildirilmektedir.

7. Ticarette Teknik Engeller Raporu

Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü'nden alınan yazıda, uluslararası anlaşmalar çerçevesinde ülkelerin piyasadaki ürünlerin mevzuatına uygunluğunun ve güvenliğinin temin edilmesi, tüketicinin ve çevrenin korunması, ulusal güvenliğin sağlanması gibi meşru amaçlara uygun olarak gerekli gördükleri önlemleri yürürlüğe koyma hakkına sahip oldukları, bu önlemlerin, standartlar, teknik düzenlemeler ve uygunluk değerlendirme prosedürleri aracılığıyla uygulanmakta olduğu ifade edilmektedir.

Standartların, teknik düzenlemeler ve uygunluk değerlendirmesi prosedürleri; sınai, ekonomik ve ticari gelişmeye katkıda bulunmakla birlikte, amacı dışında yerli üretimin ve sanayinin korunmasına yönelik uygulanmaların, meşru sayılmayan hedeflere yönelmeleri, meşru amaçları olsa dahi ticareti gereğinden fazla kısıtlamaları veya üreticiler/ülkeler arasında

ayrıma yol açmaları durumunda "ticarette teknik engel” olarak değerlendirilmekte olduğu belirtilmektedir.

Kurallara ve meşru hedeflere yönelik uygulandıklarında toplum refahını artırmaya yönelik olan bu önlemlerin, amacı dışında kullanıldıklarında uluslararası ticaretin akışını engelleyen ciddi sorunlara yol açtığı dile getirilmektedir.

Bu çerçevede, uluslararası ticareti olumsuz etkileyen ticarette teknik engellere karşı Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) çerçevesinde Ticarette Teknik Engeller (TTE) Anlaşması hazırlandığı, TTE Anlaşmasının meşru bir gerekçeye dayanarak oluşturulan teknik düzenlemeler, standartlar ve uygunluk değerlendirmesi prosedürlerinin uluslararası ticarette keyfi/gereksiz bir engel oluşturmasını veya ayrımcılığa yol açmasını engellemeye yönelik uluslararası düzenlemeleri belirleyen bir anlaşma olduğu ifade edilmektedir.

Ülkemizin de TTE Anlaşmasına taraf ülkelerden biri olduğu ve söz konusu anlaşmanın uygulanmasının ulusal düzeydeki koordinasyonu ve TTE Bilgi ve Bildirim Merkezi görevlerinin yürütülmesinin Bakanlıkları Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü uhdesinde olduğu, Ticarette teknik engellerin bertarafına yönelik yapılan çalışmalar kapsamında hedef pazarlarda ihraç ürünlerimizin teknik engellerle karşılaşmasının önlenmesine ve pazara girişlerinin kolaylaştırılmasına rehberlik etmek amacıyla bu sene ilk defa Bakanlıklarınca 15 ülkeyi kapsayan bir Ticarette Teknik Engeller Raporu hazırlandığı belirtilerek TTE Raporunun Bakanlıkları internet sitesinde https://ticaret.gov.tr/urun-guvenligi/ticarette-teknik-engeller-raporu uzantısı üzerinden tüm ilgililerin hizmetine sunulduğu bildirilmektedir.

Önümüzdeki süreçte söz konusu raporun her yıl içeriğinin geliştirilmesi ve zenginleştirilmesi suretiyle güncellenmesinin planlandığı, bu kapsamda, raporun geliştirilmesine yönelik her türlü katkının Bakanlıklarına iletilmesinden memnuniyet duyulacağı ifade edilmektedir.

---

Ekler:
EK-1 Liste.pdf

EK-2 İngilizce Metin.pdf

EK-3 Türkçe Çeviri.pdf

EK-4 Ürün Listeleri.pdf